Bài viết này của VTJ sẽ giới thiệu một lộ trình học tiếng Anh cho trẻ Tiểu học theo tiêu chuẩn quốc tế. Chúng ta sẽ đi sâu vào các kỹ năng chính và những phương pháp học hữu ích giúp trẻ phát triển khả năng tiếng Anh một cách hiệu quả và tự tin. Cùng nhau, chúng ta sẽ khám phá những bước tiến vượt bậc trong việc học tiếng Anh và xây dựng nền tảng vững chắc cho trẻ Tiểu học trên con đường chinh phục ngôn ngữ quốc tế này.
>>>Đọc thêm: Top 12+ phương pháp dạy tiếng Anh cho trẻ tiểu học hiệu quả nhất
Thời gian phù hợp để thiết lập lộ trình học tiếng Anh cho trẻ Tiểu học
Thực tế, rất khó xác định độ tuổi phù hợp để bắt đầu lộ trình học tiếng Anh cho trẻ Tiểu học. Vì mỗi độ tuổi có những đặc điểm riêng và yêu cầu phương pháp khác nhau để khơi dậy tiềm năng ngôn ngữ của trẻ.
Dưới đây là hai thời điểm quan trọng để thiết kế lộ trình học tiếng Anh cho trẻ Tiểu học theo tiêu chuẩn quốc tế mà bạn có thể tham khảo.
1. Trước 3 tuổi
Thời gian phù hợp để thiết lập lộ trình học tiếng Anh cho trẻ Tiểu học là trước 3 tuổi
Theo Helen Doren – nhà ngôn ngữ học người Anh, trẻ có thể nhận biết tất cả âm thanh vào tháng thứ 4, phân biệt được đâu là ngoại ngữ, đâu là tiếng mẹ đẻ vào tháng thứ 6. Đồng thời, trẻ nên được tiếp nhận ngoại ngữ trước 7 tuổi, đặc biệt là 3 tuổi.
Tuy nhiên, trong giai đoạn này nên để trẻ học tiếng Anh thông qua giao tiếp, vui chơi thường ngày. Đồng thời, không nên để trẻ học tập rập khuôn theo sách vở từ quá sớm.
Hãy cố gắng trò chuyện với trẻ bằng tiếng Anh trong một vài thời điểm trong ngày, ví dụ như chào buổi sáng hoặc chúc ngủ ngon. Điều này sẽ giúp bé làm quen với những mẫu câu giao tiếp tiếng Anh cơ bản.
Bên cạnh đó, có thể cho bé nghe những bài nhạc thiếu nhi bằng tiếng Anh để dần quen với cách phát âm của người bản ngữ. Hãy dạy bé dưới 5 từ mới mỗi ngày và luyện tập thông qua cách đặt câu.
>>>Đọc thêm: Dạy tiếng Anh cho người lớn và trẻ em có gì khác biệt?
>>>Đọc thêm: Những chiến lược giảm thiểu tỷ lệ nghỉ học của học viên tại trung tâm anh ngữ
2. Từ 3 – 7 tuổi
Khoảng thời gian từ 3-7 tuổi được xem là “thời điểm vàng” để thiết lập lộ trình dạy tiếng Anh cho trẻ tiểu học
Theo báo cáo của GS.Nesport, khoảng thời gian từ 3-7 tuổi được xem là “thời điểm vàng” để thiết lập lộ trình dạy tiếng Anh cho trẻ tiểu học một cách bài bản. Trong giai đoạn này, trẻ sẽ được phát triển đồng thời 3 kỹ năng quan trọng: nghe chính xác âm, nói bắt chước và nhận thức thông qua hoạt động giao tiếp và vui chơi thường ngày.
Vì vậy, thầy cô có thể cho trẻ học tiếng Anh thông qua việc tương tác nghe-nói để phát triển khả năng giao tiếp giống như người bản ngữ. Điều này sẽ giúp trẻ hạn chế sai phát âm. Theo TS. Fatih Yavuz, việc thiết lập thói quen và học tiếng Anh trong thời điểm này còn giúp trẻ phản xạ tốt và xây dựng tình yêu đối với ngoại ngữ.
Cụ thể, giai đoạn này, giáo viên có thể cho trẻ đọc sách từ vựng tiếng Anh kèm theo hình ảnh minh họa. Đồng thời, nên thường xuyên hỏi-đáp bằng tiếng Anh để bé rèn luyện khả năng ghi nhớ. Ngoài ra, giáo viên cũng có thể kể chuyện bằng tiếng Anh cho trẻ nghe, giúp trẻ quen với âm thanh và ngữ điệu tiếng Anh.
>>>Đọc thêm: Xây dựng lớp học tiếng Anh hiệu quả cho trẻ: 7 tiêu chí cần lưu ý
Tổng quan lộ trình học tiếng Anh cho trẻ tiểu học từ A-Z chuẩn quốc tế
Để đảm bảo lộ trình học tiếng Anh cho trẻ tiểu học, cần xem xét tuổi tác, khả năng tiếp thu và trình độ ngôn ngữ hiện tại của trẻ. Ba mẹ cần đồng hành cùng trẻ trong quá trình rèn luyện, nhằm giúp con học một cách thoải mái và hiệu quả nhất.
Trong lộ trình dạy tiếng Anh cho học sinh tiểu học, cần đảm bảo hai tiêu chí chính:
Cùng phát triển cả 4 kỹ năng: Nghe (Listening) – Nói (Speaking) – Đọc (Reading) – Viết (Writing).
Học từ vựng và luyện tập phát âm chuẩn theo người bản ngữ, sau đó sử dụng từ vựng và ngữ âm đó trong giao tiếp tiếng Anh hoàn chỉnh theo cấu trúc ngữ pháp chuẩn.
Chứng chỉ Cambridge là một phương tiện đánh giá phù hợp để đánh giá năng lực sử dụng tiếng Anh của trẻ tiểu học. Chứng chỉ này bao gồm ba giai đoạn tương ứng với ba mức độ: Starters, Movers, Flyers.
>>>Đọc thêm: 8 phương pháp dạy học tích cực cho trẻ trường mầm non
Giai đoạn 1: Khởi động (Starters)
Giai đoạn đầu tiên trong lộ trình học tiếng Anh cho trẻ tiểu học là giai đoạn Khởi động (Starters)
Giai đoạn đầu tiên trong lộ trình học tiếng Anh cho trẻ tiểu học là giai đoạn Khởi động (Starters). Tham khảo từ nghiên cứu của Đại học Cambridge, giai đoạn này diễn ra trong những năm đầu của cấp tiểu học, khoảng 6-7 tuổi. Trong giai đoạn này, trẻ đã sẵn sàng học ngữ pháp và từ vựng cơ bản, làm quen với những chủ đề quen thuộc và gần gũi như gia đình, sở thích, bạn bè, trường lớp…
Ngoài ra, trẻ đã có thể nhận diện bảng chữ cái tiếng Anh và có thể bắt đầu rèn luyện ngữ âm để hỗ trợ quá trình học nói sau này. Trong giai đoạn này, cha mẹ nên đặt những mục tiêu nhỏ cho trẻ, để giúp trẻ từ từ làm quen mà không áp đặt quá nhiều. Quá trình học không nên tạo áp lực hoặc sợ hãi cho trẻ.
Trong giai đoạn Starters, trẻ cần học các ngữ pháp và từ vựng cơ bản. Cần tập trung vào những chủ đề quen thuộc và gần gũi như sở thích, bạn bè, gia đình, trường lớp,… Starters cũng là thời điểm trẻ làm quen với bảng chữ cái tiếng Anh (Alphabet) và rèn luyện ngữ âm.
Một tài liệu tham khảo phù hợp cho trẻ trong giai đoạn này là bộ sách Super Minds, đây là giáo trình chính thống của Đại học Cambridge và rất phù hợp với trẻ ở độ tuổi 6-7 tuổi. Cuốn sách giúp trẻ phát triển khả năng tư duy và sáng tạo bằng cách đề cập đến các sự vật, đồ vật và hiện tượng gần gũi với trẻ. Học ngôn ngữ không chỉ đơn thuần là học ngữ pháp và từ vựng, mà còn giúp trẻ phát triển tư duy.
Cha mẹ có thể đăng ký cho con tham gia kỳ thi Starters, đây là kỳ thi do Hội đồng Khảo thí Cambridge tổ chức. Kỳ thi này kiểm tra cả 4 kỹ năng: Nghe, Nói, Đọc và Viết. Kỳ thi sẽ giúp cha mẹ đánh giá khách quan khả năng sử dụng tiếng Anh của con theo tiêu chuẩn quốc tế. Đồng thời, qua kỳ thi, cha mẹ cũng có thể giúp trẻ đặt mục tiêu học tập, đánh giá tiến bộ và hiệu quả trong quá trình học. Tham gia kỳ thi Starters cũng giúp trẻ tiếp xúc với tiếng Anh theo chuẩn chương trình quốc tế, từ đó dễ dàng chuyển tiếp sang học tại các trường quốc tế sau này.
Nhìn chung, mục tiêu cho trẻ trong giai đoạn Starters là:
- Làm quen với cấu trúc ngữ pháp cơ bản.
- Tập trung vào các chủ đề gần gũi như sở thích, gia đình, bạn bè,…
- Làm quen và nhận biết bảng chữ cái Alphabet và rèn luyện ngữ âm.
>>>Đọc thêm: 5 phương pháp dạy học “phi truyền thống” độc đáo
Giai đoạn 2: Tăng tốc (Movers)
Trong giai đoạn 2 của lộ trình học tiếng Anh cho trẻ tiểu học là giai đoạn Tăng tốc (Movers)
Trong giai đoạn 2 của lộ trình học tiếng Anh cho trẻ tiểu học là giai đoạn Tăng tốc (Movers). Tham khảo từ nghiên cứu, ở độ tuổi 8-9 tuổi, trẻ đã có nhận thức, ý thức và tư duy về việc học tiếng Anh. Họ đã tích lũy được một vốn từ khá và có khả năng diễn tả các ý dài tốt hơn. Đặc biệt, trẻ có khả năng chú ý tốt hơn trong quá trình học.
Trong giai đoạn Tăng tốc của lộ trình học tiếng Anh cho trẻ tiểu học, trẻ sẽ được học phát triển toàn diện 4 kỹ năng tiếng Anh, tích lũy từ vựng và ngữ pháp một cách khoa học và hệ thống. Trẻ sẽ bắt đầu làm quen với các dạng bài thi theo tiêu chuẩn khảo thí quốc tế. Giai đoạn này sẽ kết hợp giảng dạy từ cả giáo viên nước ngoài và giáo viên Việt Nam để đảm bảo việc học tiếng Anh của trẻ đạt được mục tiêu.
Mục tiêu dành cho trẻ tiểu học trong giai đoạn Tăng tốc là:
- Nâng cấp lượng từ vựng cho trẻ: Trong giai đoạn Movers, trẻ cần tiếp tục mở rộng vốn từ vựng của mình. Thay vì chỉ học từ vựng đơn giản như “fish” (cá), “boat” (thuyền), “sand” (cát), trẻ cần tiếp cận với những từ vựng phức tạp hơn như “sail” (buồm), “seahorse” (ngựa biển), “anchor” (mỏ neo)… Việc mở rộng từ vựng giúp trẻ hiểu rõ hơn về thế giới xung quanh và sử dụng từ vựng phong phú hơn trong giao tiếp.
- Bắt đầu làm quen với các cấu trúc ngữ pháp phức tạp hơn: Trẻ đã quen thuộc với ngôn ngữ tiếng Anh và muốn thể hiện bản thân nhiều hơn. Trong giai đoạn này, mục tiêu là giúp trẻ nắm chắc các cấu trúc ngữ pháp và nâng cấp lượng từ vựng của mình. Trẻ cần học cấu trúc ngữ pháp
>>>Đọc thêm: 20 Trang web tuyển dụng việc làm giáo dục hiệu quả nhất
Giai đoạn 3: Cất cánh (Flyers)
Ở giai đoạn Flyers của lộ trình học tiếng Anh cho học sinh Tiểu học, trẻ cần được phát triển cả 4 kỹ năng
Sau giai đoạn Movers, trong giai đoạn từ 10-11 tuổi, các em đã có tư duy phản biện và có nhu cầu tranh luận, giao tiếp nhiều hơn với bạn bè, với thầy cô và cha mẹ về những chủ đề quen thuộc trong cuộc sống. Ở giai đoạn Flyers của lộ trình học tiếng Anh cho học sinh Tiểu học, trẻ cần được phát triển cả 4 kỹ năng. Tuy nhiên, cần tập trung hơn vào 2 kỹ năng nói và viết.
Đối với kỹ năng nói, trẻ cần được học tập và rèn luyện khả năng trình bày trước đám đông. Việc này giúp trẻ tự tin và dễ dàng thể hiện ý kiến của mình trước công chúng. Ngoài ra, kỹ năng viết cũng cần được luyện tập, đặc biệt là viết các đoạn văn cơ bản. Để nâng cao khả năng thuyết trình và kỹ năng viết, việc giúp trẻ học cách phát triển ý là điều rất quan trọng. Ví dụ, với chủ đề giới thiệu bản thân (Introduce yourself), trẻ cần tìm câu trả lời cho các câu hỏi như: Họ và tên (What’s your name?), địa chỉ (Where do you live?), số người trong gia đình (How many people are there in your family?), sở thích (What’s your hobby?),…
Thực hiện các câu hỏi này sẽ giúp trẻ tạo thành sơ đồ tư duy xoay quanh chủ đề giới thiệu bản thân và từ đó có thể trình bày những ý tưởng và suy nghĩ của mình một cách hợp lý.
Với trẻ nằm trong độ tuổi 10-11 tuổi, phụ huynh có thể tham khảo bộ sách “Amazing Science” (Khoa học kỳ thú). Bộ sách này sẽ giúp các con tìm hiểu và tiếp cận với khoa học thông qua tiếng Anh. Bạn sẽ thấy bộ sách này có ưu điểm là trình bày rất đẹp mắt và giải thích các vấn đề bằng ngôn từ đơn giản, giúp trẻ dễ dàng tiếp thu các kiến thức hơn.
Bên cạnh đó, cha mẹ có thể cho trẻ tham gia kỳ thi Flyers của hội đồng khảo thí Cambridge. Bài thi kéo dài 75 phút và kiểm tra cả 4 kỹ năng để giúp phụ huynh có thể đánh giá khả năng sử dụng tiếng Anh của con một cách khách quan. Khi đạt trình độ Flyers, trẻ có thể giao tiếp với mọi người bằng tiếng Anh ở mức độ chậm. Đồng thời, trẻ cũng có khả năng đọc hiểu những thông báo ngắn và sử dụng những cụm từ cơ bản.
Mục tiêu dành cho trẻ trong giai đoạn Flyers là:
- Rèn luyện kỹ năng trình bày trước đám đông.
- Luyện tập cách viết các đoạn văn cơ bản.
- Nắm vững các câu trả lời cho chủ đề giới thiệu bản thân và các chủ đề khác.
- Sử dụng bộ sách “Amazing Science” để tiếp cận và tìm hiểu khoa học thông qua tiếng Anh.
- Tham gia kỳ thi Flyers để đánh giá khả năng sử dụng tiếng Anh của trẻ.
>>>Đọc thêm: 4 cuốn sách tiếng Anh phù hợp cho chương trình tổng quát
Lộ trình dạy tiếng Anh cho trẻ tiểu học theo 4 kỹ năng
1. Kỹ năng nói tiếng Anh
Rèn luyện kỹ năng nói tiếng Anh là một phần quan trọng trong lộ trình học tiếng Anh cho trẻ Tiểu học
Để rèn luyện kỹ năng nói tiếng Anh cho trẻ tiểu học, phương pháp shadowing là một trong những phương pháp hiệu quả. Bố mẹ có thể hướng dẫn trẻ nghe và nói theo các video, nhạc hoặc phim hoạt hình bằng tiếng Anh. Bằng cách này, trẻ sẽ xây dựng được nền tảng phát âm và ngữ điệu tự nhiên giống như người bản xứ.
Khi trẻ đã tiếp thu những kiến thức phức tạp hơn, bố mẹ có thể bắt đầu hướng dẫn trẻ nắm vững bảng phiên âm IPA và áp dụng vào việc luyện đọc theo từ vựng thực tế.
Ngoài ra, bố mẹ cần tạo môi trường thuận lợi để trẻ có thể luyện nói tiếng Anh hàng ngày. Việc trò chuyện với trẻ bằng các câu đơn giản như “What do you want to eat today?” (Hôm nay bạn muốn ăn gì?) trong cuộc sống hàng ngày sẽ giúp trẻ quen với việc sử dụng tiếng Anh trong giao tiếp. Bố mẹ cũng có thể khuyến khích trẻ tham gia học nhóm cùng các bạn cùng tuổi để các bé tự tin giao tiếp và luyện nói tiếng Anh cùng nhau.
Bằng cách kết hợp phương pháp shadowing, áp dụng bảng phiên âm IPA và tạo môi trường giao tiếp hàng ngày, trẻ sẽ có cơ hội phát triển kỹ năng nói tiếng Anh một cách tự nhiên và tự tin hơn.
>>>Đọc thêm: Cách xây lộ trình dạy tiếng Anh giao tiếp mang lại hiệu quả cao
2. Kỹ năng nghe tiếng Anh
Luyện nghe là một bước cần thiết trong lộ trình học tiếng Anh cho trẻ Tiểu học
Nghe là một trong những kỹ năng mà giáo viên có thể cho bé luyện tập từ sớm. Giáo viên hãy cho trẻ luyện nghe tiếng Anh thụ động thông qua những câu chuyện, bài hát hoặc video phù hợp với lứa tuổi của trẻ. Điều này sẽ giúp trẻ làm quen với phát âm và ngữ điệu của người bản xứ ngay từ khi mới bắt đầu. Trên cơ sở đó, khả năng nghe hiểu và phát âm của trẻ sẽ được hoàn thiện một cách tự nhiên nhất.
Luyện nghe tiếng Anh từ sớm giúp trẻ phát triển khả năng nhận biết âm thanh và từ vựng. Thầy cô có thể chọn những câu chuyện, truyện cổ tích hoặc video giáo dục phù hợp với độ tuổi của trẻ. Trong quá trình nghe, trẻ sẽ tiếp thu và nhớ các từ ngữ và cấu trúc ngữ pháp thông qua việc nghe lặp đi lặp lại.
Bài hát cũng là một công cụ hữu ích để trẻ rèn kỹ năng nghe. Giáo viên có thể chọn những bài hát dễ hiểu và nhẹ nhàng, có lời và giai điệu rõ ràng. Trẻ sẽ cảm nhận được nhịp điệu và ngữ điệu của tiếng Anh, từ đó phát triển khả năng nghe và phát âm tự nhiên.
Ngoài ra, giáo viên cũng nên chia sẻ những video giáo dục, chương trình hoạt hình tiếng Anh phù hợp với độ tuổi của trẻ. Qua việc xem video, trẻ sẽ tiếp cận với âm thanh và ngữ điệu tiếng Anh thông qua các tình huống, hình ảnh và cốt truyện. Điều này giúp trẻ phát triển khả năng nghe và hiểu tiếng Anh một cách tự nhiên và thú vị.
Luyện nghe tiếng Anh từ sớm thông qua việc nghe câu chuyện, bài hát và xem video phù hợp là một cách tuyệt vời để giúp trẻ làm quen với ngôn ngữ và phương ngôn của tiếng Anh. Qua việc tiếp xúc và nghe lặp lại, trẻ sẽ phát triển khả năng nghe hiểu và phát âm một cách tự nhiên, tạo nền tảng vững chắc cho việc học tiếng Anh trong tương lai.
>>>Đọc thêm: 10 cuốn sách nước ngoài hay nhất để dạy tiếng Anh
>>>Đọc thêm: Top 5 những công cụ giao bài tập trực tuyến cho học viên
3. Kỹ năng đọc tiếng Anh
Để xây dựng lộ trình dạy tiếng Anh cho trẻ tiểu học về kỹ năng đọc, có 2 yếu tố chính giáo viên cần ghi nhớ là từ vựng và cấu trúc ngữ pháp. Tùy theo độ tuổi, những nội dung này sẽ được điều chỉnh sao cho phù hợp với khả năng tiếp thu của bé. Tuy nhiên, cách hiệu quả nhất vẫn là hướng dẫn trẻ học theo các chủ đề phổ biến, thường gặp nhất để trẻ có thể ứng dụng vào thực tế.
Giáo viên có thể giúp trẻ rèn luyện bằng cách tạo cho bé thói quen đọc vào một khung giờ cố định mỗi ngày. Điều này giúp trẻ tập trung và xây dựng thói quen đọc từ sớm. Giáo viên có thể chọn sách, truyện tranh hoặc bài viết có nội dung phù hợp với độ tuổi và sở thích của trẻ.
Trong quá trình luyện tập, thầy cô hãy chú ý hướng dẫn trẻ đọc to, rõ và đảm bảo trẻ hiểu nội dung thông qua một số câu hỏi phụ. Thầy cô có thể hỏi trẻ về nghĩa của từ mới, những sự kiện trong câu chuyện hoặc ý nghĩa của một đoạn văn. Điều này giúp trẻ tăng cường khả năng đọc hiểu và xử lý thông tin trong tiếng Anh.
Ngoài ra, giáo viên cũng nên đảm bảo rằng trẻ được tiếp xúc với nhiều nguồn tài liệu tiếng Anh khác nhau như sách giáo trình, truyện tranh, bài viết hoặc tài liệu phù hợp với trình độ của trẻ. Điều này giúp trẻ làm quen với các loại văn bản và từ vựng đa dạng, mở rộng kiến thức và vốn từ của mình.
Qua việc tạo thói quen đọc và hướng dẫn trẻ theo các chủ đề phổ biến, giáo viên giúp trẻ xây dựng nền tảng vững chắc trong kỹ năng đọc tiếng Anh. Đồng thời, trẻ sẽ phát triển từ vựng và cấu trúc ngữ pháp một cách tự nhiên và ứng dụng linh hoạt trong việc đọc và hiểu các nguồn thông tin tiếng Anh.
>>>Đọc thêm: 5 cách xây dựng thư viện online cho trung tâm tiếng Anh
4. Kỹ năng viết tiếng Anh
Trong lộ trình học tiếng Anh cho trẻ Tiểu học, trẻ cần được rèn luyện kỹ năng viết
Trong 4 kỹ năng tiếng Anh, viết được xem là kỹ năng khó nhất. Vì vậy, các giáo viên nên giúp trẻ nâng cao khả năng này từ khi còn nhỏ, để trẻ hình thành thói quen và lối viết chính xác.
Để rèn luyện kỹ năng viết, trẻ cần được trang bị những kiến thức ngữ pháp cơ bản như tổng hợp 12 thì căn bản trong tiếng Anh, phân biệt từ loại trong tiếng Anh như danh từ, động từ, tính từ, nắm vững kiến thức về câu điều kiện IF, phân biệt các mệnh đề quan hệ, cách sử dụng và bài tập, nằm lòng kiến thức về câu bị động.
Đặc biệt, trẻ có thể tập luyện bằng cách viết nhật ký mỗi ngày thông qua việc trả lời những câu hỏi đơn giản xoay quanh cuộc sống. Việc này giúp trẻ rèn luyện viết theo cách tự nhiên và tạo dựng thói quen viết đều đặn. Ngoài ra, thầy cô hãy giao cho trẻ một chủ đề cụ thể để luyện viết mỗi tuần như giới thiệu bản thân, gia đình, bạn bè, sở thích… Điều này giúp trẻ nắm bắt từ vựng và cấu trúc ngữ pháp liên quan đến chủ đề đó và trở nên thành thạo hơn trong việc viết.
Qua việc rèn luyện và thực hành, trẻ sẽ ngày càng nâng cao khả năng viết tiếng Anh. Đồng thời, giáo viên cần tạo ra môi trường ủng hộ và động viên trẻ, sửa sai và cung cấp phản hồi để trẻ tiến bộ và tự tin hơn trong việc sử dụng kỹ năng viết tiếng Anh.